Người Chăm Ninh Thuận có 22 palei (làng), mỗi palei có những sắc thái, hình ảnh đặc sắc riêng biệt. Cô gái làng Bàu Trúc mặn mà, đôi tay chắc nịch để tạo ra những sản phẩm gốm Chăm độc đáo. Con gái làng Tuấn Tú in dấu ấn đôi chân trần, đầu quấn khăn đội chum nước qua đồi cát Nam Cương.
Cô gái đất Thành Tín gắn với hình ảnh tay nâng quả dưa hấu ngọt lịm trên triền cát trải dài, chờ được trao gửi cho người mình yêu thương. Con gái Văn Lâm thì duyên dáng trong bộ áo dài truyền thống, đầu đội mâm quả đi tảo mộ mùa lễ Ramawan. Riêng con gái Mỹ Nghiệp thon thả, khoan thai bên khung cửi mộc mạc, dệt nên tấm áo ân tình để trao cho chàng trai Chăm giỏi giang, chất phác.
Mỹ Nghiệp là làng dệt truyền thống của người Chăm, nằm cách thành phố Phan Rang 10 km về phía nam, thuộc thị trấn Phước Dân (Ninh Phước, Ninh Thuận). Cùng với gốm Chăm Bàu Trúc, dệt Mỹ Nghiệp được xem là làng nghề cổ nhất Đông Nam Á còn tồn tại đến nay và là địa điểm tham quan du lịch hấp dẫn.
Cô gái Chăm dịu dàng bên khung cửi. |
Từ quốc lộ 1A men theo con đường nhựa nhỏ qua cầu Sông Lu, du khách bước chân vào làng dệt truyền thống nổi tiếng của người Chăm. Dọc hai bên đường là những hàng cây xanh mướt, những ngôi nhà có lối kiến trúc Chăm, treo trước hiên đầy hàng thổ cẩm do đôi bàn tay khéo léo của cô gái Chăm thêu dệt.
Người Chăm theo chế độ mẫu hệ nên nghề dệt được mẹ truyền con nối. Ở mỗi gia đình, phụ nữ Chăm đều phải tự tay dệt vải và sáng tạo những nét hoa văn riêng. Đó cũng là tiêu chí đánh giá một phụ nữ đảm đang, đẹp nết, đẹp người. Bởi thế, hàng nghìn sản phẩm nhưng không hề trùng lặp hoa văn.
Những sản phẩm thổ cẩm của làng dệt Mỹ Nghiệp. |
Bên khung dệt, đôi tay của người phụ nữ Chăm thoăn thoắt, phối hợp nhịp nhàng với đôi chân đạp nhẹ vào thanh gỗ nhỏ dưới khung dệt. Mỗi cử chỉ, động tác đều thuần thục, nhanh gọn.
Ngày xưa, sản phẩm làng dệt chỉ để may mặc thường ngày và một số dùng cho những lễ tục của người Chăm. Ngày nay, vải thổ cẩm dệt có mẫu mã đa dạng dùng may váy, áo, cà vạt, túi xách, ví cầm tay… Với giá cả phải chăng, du khách đến với làng dệt mỹ nghiệp có thể thoải mái lựa chọn những mẫu mã mà mình ưa thích.
Những cô gái Chăm xinh xắn trong ngày lễ hội với áo dài truyền thống và dây lưng, túi xách của làng dệt Mỹ Nghiệp. |
Với lối sống hiền hòa, chân thật và hiếu khách, làng Chăm luôn đón chào du khách.
Bài và ảnh: Putra Jatrai