Trong một số nền văn hóa, cắt chi được xem như hình thức để tang . Có thể nói bộ tộc dani ở đảo papua , Indonesia, là ví dụ tiêu biểu cho tập tục này. Các thành viên bộ tộc tình nguyện cắt ngón tay và bôi mặt bằng tro, đất sét nhằm bộc lộ lòng thương tiếc.
Trên thực tế, phụ nữ Dani là người chủ yếu phải thực hành nghi lễ. Nếu người chết vốn có quyền uy thì linh hồn họ cũng mang sức mạnh tương tự. Với mục đích xoa dịu và đưa tiễn những linh hồn này, các nghi lễ tàn nhẫn buộc phải diễn ra. Những thiếu nữ thân thuộc với người quá cố phải cắt bỏ đốt ngón tay trên cùng. Trước khi cắt, các ngón tay sẽ bị buộc dây trong vòng ba mươi phút. Sau nghi lễ, chúng được để khô, sau đó đem đốt và chôn xuống một khu vực thiêng.
 |
| Ảnh: indiatvnews.com |
Có một cách lý giải khác về tập tục cắt chi, rằng nỗi đau thể xác tượng trưng cho nỗi buồn thương khi mất người thân. Trong trường hợp này, một thành viên thân cận của gia đình sẽ tiến hành nghi lễ, ví như người mẹ, người cha hoặc anh chị em. Trong một nghi lễ rùng rợn tương tự, bà mẹ sẽ cắn đầu ngón tay út của em bé sơ sinh. Việc làm dị thường đó bắt nguồn từ thời xa xưa - khi phần lớn trẻ sơ sinh qua đời vì nhiều nguyên do. Cắn ngón tay đứa trẻ, họ hy vọng nó sẽ khác những em bé khác và sống lâu hơn.
 |
| Những năm gần đây, tập tục này không còn tồn tại. Song ta vẫn có thể bắt gặp những phụ nữ lớn tuổi trong bộ tộc mang những ngón tay cụt. |
Ngoài nghi lễ cắt ngón tay ghê rợn, bộ tộc Dani còn có nếp sống khác lạ. Đàn ông và phụ nữ Dani sống trong những túp lều tách biệt (gọi là honai). Theo truyền thống lâu đời, tình dục bị xem là cấm kỵ đối với phụ nữ sau sinh, từ 2 đến 5 năm. Bởi vậy, chế độ đa thê được dung dưỡng tại đây. Đàn ông Dani có thể lấy bao nhiêu vợ tùy thích, nhờ sính lễ gồm 4-5 con lợn. Địa vị của người đàn ông tùy thuộc vào số vợ và số lợn anh ta sở hữu.
 |
| Ảnh: indiatvnews.com |
Người Dani thường xuyên phải đấu tranh bảo vệ lãnh thổ trước các bộ tộc khác. Họ là một trong những bộ tộc săn đầu người đáng sợ nhất ở đảo Papua. Tuy nhiên, họ không ăn thịt kẻ thù như đa phần các bộ tộc ở Papua.
Thảo Nguyên
