lễ xá tội gà tây truyền thống diễn ra hàng năm tại Nhà Trắng. Các tổng thống mỹ vẫn làm điều này trong suốt nhiệm kỳ của mình để chúc mừng dịp Lễ tạ ơn. Tuy nhiên, ngay cả Tổng thống đương thời Obama cũng khá bối rối với sự kiện này. "Tôi thấy hơi khó hiểu khi mình làm việc này hàng năm", ông Obama nói trong Lễ xá tội gà tây diễn ra ngày 26/11. "Nhưng tôi thích nó bởi bên cạnh mọi thứ căng thẳng nơi văn phòng này, thật tốt khi có dịp để nói mừng ngày Lễ tạ ơn".
Lễ xá tội gà tây hàng năm luôn tràn ngập tiếng cười ở Nhà Trắng. Đằng sau nghi lễ hài hước này là câu chuyện kỳ lạ về sự nhẫm lẫn việc tặng gà tây cho Tổng thống Mỹ.
 |
| Tổng thống Mỹ trong Lễ xá tội gà tây hôm 26/11. Ảnh: whitehouse. |
Nguồn gốc Lễ xá tội gà tây
Năm 1997, Bill Clinton tuyên bố trong Lễ xá tội gà tây rằng Truman là người đầu tiên xá tội gà tây. Nhưng điều đó không đúng, Thư viện Truman đã khẳng định năm 2003 rằng họ không tìm thấy tài liệu, bài phát biểu, bài báo hay hình ảnh, hồ sơ báo cáo nào ghi nhận về việc đó. Năm 1947, tài liệu chỉ ghi lại Truman có chia sẻ về việc được tặng một con gà tây nhân dịp Lễ tạ ơn. Bởi thế, Truman là người đầu tiên nhận gà tây từ Liên đoàn Gà tây Quốc gia nhưng ông đã ăn chúng, không phải làm lễ xá tội.
Truyền thống tặng gà tây cho Tổng thống phát triển từ đó. Từ năm 1873 đến 1913, Horace Vose, đảo Rhode trở thành người cung cấp gà tây cho nhà trắng mỗi dịp lễ tạ ơn và Giáng Sinh. Năm 1913, Vose mang gà tham gia cuộc thi do một nghị sĩ bang Kentucky tổ chức. Người này tuyên bố gà của mình ngon hơn gà của Vose vì chúng ăn kiêng bằng ớt.
Theo ghi nhận của phóng viên Nhà trắng Noah Books, người đầu tiên giải thoát cho gà tây là Tổng thống Abraham Lincoln. Con gà tây mà con trai Tad của ông yêu thích đã không phải "lên bàn ăn".
Tuy nhiên, người chính thức phóng thích cho gà tây Lễ tạ ơn là Tổng thống John F.Kennedy. "Chúng ta hãy để cho con gà này lớn", Kennedy nói. Tờ LA Times đưa tin sự kiện này năm 1963 như "Lễ xá tội gà tây của Tống thống" đầu tiên. Richard Nixon cũng chọn không ăn con gà tây được tặng mà gửi chúng đến vườn thú.
Năm 1987, Ronald Reagan - Tổng thống thứ 40 của Mỹ chính thức dùng từ "xá tội" cho lễ giải phóng gà tây. Việc này thực chất là để đánh lạc hướng dư luận hồi đó đang tập trung vào vụ bê bối Iran-Contragate khi Reagan được hỏi liệu có "xá tội" cho các nhân vật chủ chốt liên quan không. Năm 1989, Tổng thống George H.W.Bush chính thức hóa Lễ ân xá cho gà tây và bắt đầu thành truyền thống tại Nhà Trắng đến ngày nay.
Đường đua đến Nhà Trắng
Hai con gà tây năm nay đến từ trang trại gà tây công nghiệp tại Medesto, California. Chúng được chọn từ bầy 50 con trong trận chung kết đua tới Nhà Trắng của những con gà. Cuộc thi tổ chức với sự tham gia của các em học sinh lớp 5 tại địa phương. "Chúng tôi muốn mang đến Tổng thống một con gà tây lịch sự và lành nghề để đảm bảo cư xử đúng mực trong ngày trọng đại", chủ trang trại Foster Farm nói.
Những con gà lần lượt có tên Tom One và Tom Two. Tuy nhiên, tên nghi lễ của chúng được người dân Mỹ bình chọn trên mạng xã hội Twitter là Honest và Abe.
Cuộc bình chọn do Liên đoàn Gà tây quốc gia tổ chức dành cho các trang trại trên khắp cả nước. Liên đoàn sẽ trả tiền để đón những con gà trên xe kiểu Tổng thống có các "nhân viên mật vụ" giả mặc vest đen, đeo tai nghe hộ tống. Các nhà cung cấp cũng vận động hành lang cho ứng cử viên gà tây của mình như những cuộc bầu cử Tổng thống. Chủ tịch Liên đoàn đương thời thường chọn gà tây từ các trang trại tại quê hương mình.
Số phận gà tây sau Lễ xá tội
Đây là đoạn buồn của câu chuyện về Lễ xá tội gà tây. Những con gà sau khi tham gia lễ xá tội được gửi đến trang trại ở Virginia, nơi một cựu thống đốc đã tự nuôi những con gà tây của riêng mình. Nhưng chúng cũng không sống thêm được bao lâu. Trên thực tế, tất cả gà tham gia lễ hội đều chết không lâu sau khi xá tội trừ hai trường hợp ngoại lệ: gà "Courage" năm 2009 và gà "Cheese" xá tội năm 2014.
Những con gà này được nuôi để thịt bởi vậy chủ trang trại vỗ béo chúng bằng chế độ ăn giàu protein với ngô và đậu tương. Chúng không thể bay bởi quá béo, cấu trúc xương không đỡ nổi trọng lượng cơ thể, nội tạng không hoạt động được nếu chúng sống quá lâu.
Số phận của những con gà sau ân xá trở thành tâm điểm chú ý của Hiệp hội bảo vệ động vật PETA. Nhiều cây bút từ các tờ báo nổi tiếng như Washington Post và Vox đã gọi lễ xá tội là "Trò ngớ ngẩn nhất của nước Mỹ" và "Ngày lễ truyền thống vô lý nhất".
Liên đoàn Gà tây Quốc gia lại có cái nhìn khác. "Hãy nghĩ về ý nghĩa của Lễ tạ ơn", Phó chủ tịch truyền thông và tiếp thị của Liên đoàn nói. "Ngày lễ mang đến những lời chúc tốt đẹp cho mùa màng bội thu, là thời gian để Tổng thống kêu gọi cả đất nước nguyện cầu và ăn mừng bắt đầu mùa lễ".
Lễ ân xá gà tây chỉ là một truyền thống mới xuất hiện. Nhưng việc ăn gà tây vào Lễ tạ ơn đã tồn tại bao đời nay. Bởi thế, bên cạnh việc giải thoát cho những con gà may mắn được đến Nhà Trắng, các Tổng thống Mỹ vẫn ăn gà tây vào dịp Lễ tạ ơn.
Ảnh các Tổng thống Mỹ cùng gà tây trong lễ ân xá
Như Bình (theo NPR)
