Ẩm thực phan rang là một trong những đặc trưng, độc đáo cuốn hút du khách xa gần, trong đó món cơm gà được xem là đặc sản của người dân tháp Chàm.
Khắp nơi trên đất nước ta không đâu không có món cơm gà, mỗi địa phương, mỗi vùng miền đều có cách thức chế biến riêng. Phan Rang cũng vậy, cơm gà ở đây được xem là món ngon trứ danh khắp vùng mà mỗi khi du khách ghé ngang, có dịp thưởng thức sẽ không thể quên hương vị và cách bán độc đáo.
 |
| Một đĩa cơm gà với giá 9.000 đồng, thực khách ăn thêm một miếng thịt gà sẽ cộng thêm 26.000 đồng. |
Người Phan Rang thường chọn những con gà mái vừa mới đẻ trứng lần đầu, nuôi thả ở vườn (gà ta). Khí hậu Phan Rang quanh năm nắng nóng cộng với những sườn đồi núi thích hợp cho đàn gà thả vườn sinh sôi, nảy nở. Thịt gà ta có da màu vàng ươm rất bắt mắt, thịt dai, có vị ngọt, càng nhai lâu ta mới nhận rõ vị ngon ngọt.
Nước luộc gà chính là yếu tố làm nên những hạt cơm thơm nồng mùi thịt gà và vị dẻo, cay mùi gừng. Nước luộc được đổ sao cho ngập một phần hai con gà để khi gà vừa chín, nước cũng đủ dùng để nấu phần cơm chắt chiu vị ngon ngọt tinh túy. Gạo được vo sạch, ướp thêm gừng và tỏi giã nhuyễn để tạo mùi thơm. Trước khi nấu gạo được xào sơ qua cho khô và bóng.
Gà luộc vừa chín thì nước luộc gà cũng sôi sùng sục, ta bỏ vào nồi gạo đã xào qua đến khi nồi cơm sôi thêm lần nữa, nước vừa cạn, bắc qua lò than để hấp nóng. Cách nấu đặc biệt này làm cho từng hạt cơm săn chắc, từng hạt một tách rời nhau. Những hạt cơm trắng dẻo, thơm nồng vị thịt của gà xen lẫn với mùi thơm của gừng đã làm cho món cơm gà ăn đã ngon lại còn hấp dẫn.
 |
| Cơm gà ăn với rau răm và dưa leo. |
Cơm gà được múc ra đĩa riêng ăn kèm với rau răm, dưa leo, gà chặt miếng cùng một số loại nước chấm như muối tiêu vắt chanh, muối ớt hành giã nhuyễn hay nước hèm rượu pha với nước mắm ớt cay nồng. Chấm miếng thịt gà với muối ớt hành hay muối tiêu ta sẽ cảm nhận đủ tất cả những vị ngon trong miệng, vị dai thơm của thịt gà, vị cay nhẹ của tiêu kèm với miếng cơm thơm mùi gừng tạo nên một món ăn đặc sắc của vùng đất thân thương “gió như Phan nắng như Rang” này.
Điều đặc biệt gây ngạc nhiên và hấp dẫn du khách khi vào các quán ăn ven đường hay ven sông là cách bán độc đáo của người dân nơi đây mà du khách hay truyền miệng là “ăn nhiêu tính nhiêu”. Vào quán du khách gọi đĩa cơm gà sẽ được đưa ra một đĩa cơm và một đĩa thịt gà gồm 7 miếng đầy đủ các bộ phận như cánh, đùi, đầu, ức… Thực khách thích ăn miếng nào thì gắp miếng ấy, ăn miếng nào tính tiền miếng ấy và 7 miếng đều có giá trị ngang nhau. Cái hay ở chỗ miếng gà nào chặt ra đều bằng nhau mà không cần cân đo đong đếm. Nhờ cách tính ăn miếng nào tính tiền miếng ấy nên cơm gà Phan Rang đã trở thành cái tên rất thân thuộc du khách gần xa với cách gọi “ăn bao nhiêu tính tiền bấy nhiêu”.
 |
| Thích ăn phần nào kêu phần đó và du khách sẽ chỉ trả tiền cho mỗi miếng thịt gà mình ăn với mức giá ngang nhau. |
Cơm gà ngon cùng với cách bán độc đáo càng làm cho món ăn trở thành nét đặc trưng mà không nơi nào có được. Đến Phan Rang du khách đừng quên thưởng thức món cơm gà đặc sản của người dân nơi đây, vừa ngon lại vừa túi tiền vì du khách chỉ “ăn nhiêu tính nhiêu”.
Bài và ảnh: Trà Khaly
